Naturalizacja (
fr.
naturalisation) – nabycie przez
cudzoziemca
obywatelstwa
państwa, na terytorium którego się osiedlił. Naturalizacja najczęściej dotyczy imigrantów przybywających z przyczyn ekonomicznych, ale także
uchodźców
uciekających ze swojego kraju w obawie przed prześladowaniem oraz współmałżonków. Naturalizacja jest dobrowolna, a proces naturalizacyjny wszczynany na wniosek osoby zainteresowanej uzyskaniem obywatelstwa.
Naturalizacja następuje na podstawie
decyzji administracyjnej
uprawnionego organu państwa, po spełnieniu określonych warunków (np. zamieszkiwania przez określony czas na terytorium państwa).
Naturalizacja w prawie polskim
Uzyskanie polskiego obywatelstwa w drodze naturalizacji reguluje Ustawa z
15 lutego
1962
r. o obywatelstwie polskim [1]. Ustawa rozróżnia nadanie
polskiego
obywatelstwa stosowane wobec osób posiadających inne obywatelstwo oraz uznanie za polskiego obywatela, dotyczące
bezpaństwowców
oraz osób o nieustalonym obywatelstwie.
Nadanie polskiego obywatelstwa
Obywatelstwo polskie nadaje
prezydent
na wniosek cudzoziemca. Obywatelstwo może on uzyskać, jeżeli legalnie zamieszkiwał na
terytorium
Polski co najmniej 5 lat – na podstawie zezwolenia na osiedlenie się, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego
Wspólnot Europejskich
lub zezwolenia na pobyt.
Art. 8 ust. 2 ustawy przewiduje wyjątek od warunku 5-letniego okresu legalnego zamieszkiwania w Polsce, stanowiąc, iż w przypadkach szczególnie uzasadnionych (których ustawa nie precyzuje) można
cudzoziemcowi
nadać obywatelstwo, chociażby nie spełniał powyższych warunków. Odnosi się to zarówno do
cudzoziemca
zamieszkującego w Polsce krócej niż 5 lat na podstawie wyżej wskazanych zezwoleń, jak i do cudzoziemca mieszkającego za granicą. Każda sprawa rozpatrywana jest indywidualnie. W tym też trybie najczęściej nabywają obywatelstwo polskie osoby, które już wcześniej je posiadały i w różnych okolicznościach je utraciły.
O nadaniu obywatelstwa polskiego orzeka Prezydent RP. Wnioski o nadanie obywatelstwa polskiego osoby zamieszkałe w Polsce wnoszą za pośrednictwem
wojewody
właściwego ze względu na
miejsce zamieszkania
osoby zainteresowanej, a zamieszkałe za granicą – za pośrednictwem właściwego
konsula
. Wnioski wraz z załączonymi dokumentami przekazywane są do
Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji
, a następnie wraz ze stanowiskiem Ministra SWiA – do
Kancelarii Prezydenta RP
. Decyzja Prezydenta jest ostateczna i nie przysługuje od niej odwołanie, ani inny środek zaskarżenia.
Nadanie polskiego obywatelstwa może zostać uzależnione od złożenia dowodu utraty lub zwolnienia z obywatelstwa obcego (art. 8. ust. 3 ustawy). Takie uregulowanie ma na celu unikanie sytuacji wielorakiego obywatelstwa.
Zgodnie z polską ustawą nadanie obywatelstwa polskiego obojgu rodzicom rozciąga się na dzieci pozostające pod ich
władzą rodzicielską
. W przypadku ukończenia przez dziecko 16 roku życia, następuje to za jego zgodą.
Uznanie za obywatela polskiego
W tym trybie obywatelstwo mogą nabyć bezpaństwowcy lub osoby o nieustalonym obywatelstwie. Decyzję o uznaniu za obywatela polskiego wydaje nie Prezydent, ale wojewoda. Warunki uznania za obywatela polskiego są analogiczne do warunków nadania obywatelstwa. Uznanie następuje na wniosek osoby zainteresowanej, która musi zamieszkiwać w Polsce co najmniej 5 lat, na podstawie zezwolenia na osiedlenie się lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich (art. 9 ustawy).
Uproszczony sposób nabycia obywatelstwa w przypadku związku małżeńskiego
Cudzoziemiec, który zawarł związek małżeński z obywatelem polskim, może nabyć obywatelstwo polskie w trybie uproszczonym (art. 10 ustawy). Również musi on zamieszkiwać na terytorium RP na podstawie zezwolenia na osiedlenie się, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich lub zezwolenia na pobyt, jednak wystarczy w jego przypadku okres zamieszkiwania przez 3 lata. Musi on także, w terminie 3 lat i 6 miesięcy od dnia zawarcia
związku małżeńskiego
z osobą posiadającą
obywatelstwo
polskie albo 6 miesięcy od dnia uzyskania przez cudzoziemca zezwolenia na osiedlenie się lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich lub zezwolenia na pobyt, złożyć odpowiednie oświadczenie przed wojewodą, który na tej podstawie wyda decyzję o przyjęciu oświadczenia[2].
Wybrane przykłady naturalizacji
-
Li Qian
(ur.
30 lipca
1986
) - urodzona w
Chinach
polska
tenisistka stołowa
.
Obywatelstwo
polskie otrzymała w październiku
2007
.
-
Eduardo da Silva
(ur.
25 lutego
1983
w
Rio de Janeiro
),
piłkarz
chorwacki
pochodzenia
brazylijskiego
, grający na pozycji
napastnika
.
-
Roger Guerreiro
(ur.
25 maja
1982
w
São Paulo
) – naturalizowany w Polsce piłkarz pochodzenia
brazylijskiego
.
-
Emmanuel Olisadebe
(ur.
22 grudnia
1978
roku w
Warri
w
Nigerii
) – naturalizowany w Polsce
piłkarz
pochodzenia
nigeryjskiego
,
-
Deco
(ur.
22 sierpnia
1977
roku w
São Bernardo do Campo
w
Brazylii
-
brazylijski
piłkarz, grający w barwach
Portugalii
, dzięki przyjęciu obywatelstwa tego kraju. Naturalizowany w
2003
roku.
-
Agnieszka Wójtowicz-Vosloo
(ur.
1975
) w
Warszawie
-
amerykańska
reżyserka
filmowa i pisarka
polskiego
pochodzenia
-
Vahan Gevorgyan
(ur.
19 grudnia
1981
roku w
Erywaniu
),
piłkarz
polski
pochodzenia
ormiańskiego
, grający na pozycji
pomocnika
, reprezentujący barwy
ŁKS Łódź
.
-
Miroslav Klose
(ur.
9 czerwca
1978
w
Opolu
jako Mirosław Marian Kloze) – piłkarz
niemiecki
urodzony na
Górnym Śląsku
.
-
Antonio Naelson Matías "Zinha"
(ur.
23 maja
1976
w Açu) – naturalizowany w
Meksyku
piłkarz pochodzenia
brazylijskiego
.
-
Jelena Sedina
(ur.
1 czerwca
1968
w
Kijowie
) –
włoska
szachistka
pochodzenia
ukraińskiego
-
Michał Krasenkow
(ur.
14 listopada
1963
w
Moskwie
) – polski szachista pochodzenia rosyjskiego.
-
Jelena Donaldson-Akhmilowskaja
(ur.
11 marca
1957
w
Krasnojarsku
) -
amerykańska
szachistka
pochodzenia
rosyjskiego
-
Michael Schudrich
(ur. w
1955
w
Nowym Jorku
,) – Naczelny
Rabin
Polski
od
2004
,
3 listopada
2005 otrzymał polskie
obywatelstwo
(posiada odtąd podwójne
obywatelstwo
–
Stanów Zjednoczonych
i
Polski
).
-
Erik Erikson
(ur.
15 czerwca
1902
we
Frankfurcie nad Menem
, zm.
12 maja
1994
w
Harwich
) – amerykański
psychoanalityk
i
psycholog rozwoju człowieka
niemieckiego pochodzenia.
- Ernesto Korrodi (ur.
30 stycznia
1870
w
Zurichu
, zm.
3 lutego
1944
w
Leiria
) -
portugalski
architekt urodzony w
Szwajcarii
.
-
André Previn
((ur.
6 kwietnia
1929
w
Berlinie
) -
amerykański
pianista, dyrygent i kompozytor pochodzenia
niemieckiego
.
-
John von Neumann
(ur.
28 grudnia
1903
w
Budapeszcie
, zm.
8 lutego
1957
w
Waszyngtonie
) -
amerykański
matematyk
,
inżynier chemik
,
fizyk
i
informatyk
węgierskiego
pochodzenia. W 1937 otrzymał amerykańskie obywatelstwo.
-
Adolphe Sax
(ur.
6 listopada
1814
w
Dinant
, zm.
4 lutego
1894
w
Paryżu
) –
belgijski
budowniczy
instrumentów muzycznych
naturalizowany we Francji, konstruktor
saksofonu
.
-
Karol Józef Maurycy Poniatowski
(ur.
18 grudnia
1809
w
Warszawie
– zm.
19 lutego
1855
w Tlemcen w
Algierii
) – oficer francuski, syn księcia
Józefa Antoniego Poniatowskiego
, generała polskiego i marszałka
Francji
i Zofii Czosnowskiej z
Potockich
.
-
Gaspar da Gama
(ur. ok.
1450
w
Poznaniu
, zm. ok.
1510
) – podróżnik żydowski urodzony w Polsce, naturalizowany w
Portugalii
.
Naturalizacja – ciekawostki
Przypisy
- ↑ Tekst jednolity aktu opublikowano w
Dz. U. z 2000 r. Nr 28, poz. 353
(ze zmianami)
- ↑ Organem drugiej instancji jest Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji
- ↑ Mołdawianie w kolejce po Unijne paszporty, Rzeczpospolita, 10-11 marca 2007
- ↑ Obywatelstwo dla Patrycji: Córka Jacka Kaczmarskiego ma nadzieję, że niebawem będzie pełnoprawną Polką, "Dziennik", 23.03.2007
- ↑ rem/nord:
Brazylijczyk Roger Polakiem?
(
pol.
). [dostęp
26 lutego
2008
].
Zobacz też
obywatelstwo
Linki zewnętrzne